Angelika Czerniecka Artykuł sponsorowany
Kłykciny kończyste, zwane również brodawkami narządów płciowych lub brodawkami genitalnymi, to jedna z najczęściej diagnozowanych chorób przenoszonych drogą płciową. Powstają w wyniku zakażenia określonymi typami wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV), głównie typami niskiego ryzyka, takimi jak HPV 6 i 11. Choć zmiany te mają charakter łagodny, ich obecność wymaga uwagi i odpowiedniego leczenia.
Charakterystyka i epidemiologia
Kłykciny kończyste mają postać miękkich, różowych lub czerwonych narośli o wielkości od kilku milimetrów do kilku centymetrów. Początkowo mogą przypominać niewielkie grudki, które z czasem zlewają się w większe, przypominające kalafior skupiska. Zmiany pojawiają się najczęściej na narządach płciowych, ale mogą również występować w okolicach odbytu, a nawet w jamie ustnej.
Zakażenie HPV, które prowadzi do powstania kłykcin, jest bardzo powszechne, zwłaszcza wśród osób aktywnych seksualnie w wieku od 20 do 40 lat. Szacuje się, że większość zakażeń HPV przebiega bezobjawowo, jednak u niektórych osób rozwijają się właśnie kłykciny kończyste. W Polsce problem ten stanowi istotne wyzwanie zdrowotne — kłykciny stanowią znaczącą część wizyt w poradniach dermatologiczno-wenerologicznych.
Drogi zakażenia i lokalizacja zmian
Do zakażenia dochodzi przede wszystkim podczas kontaktów seksualnych — genitalno-genitalnych, oralno-genitalnych lub analno-genitalnych. Wirus może być przenoszony także w trakcie porodu z matki na dziecko oraz przez kontakt z zakażonymi przedmiotami, choć to zdarza się rzadziej.
U mężczyzn kłykciny najczęściej pojawiają się na żołędzi, w okolicy wędzidełka lub pod napletkiem. U kobiet zmiany lokalizują się na wargach sromowych, w przedsionku pochwy, a niekiedy na szyjce macicy. Zarówno u kobiet, jak i mężczyzn mogą też występować w okolicach odbytu oraz rzadziej w jamie ustnej.
Objawy i rozpoznanie
Kłykciny zwykle nie wywołują silnych dolegliwości — rzadko towarzyszy im ból czy swędzenie, co może utrudniać ich wczesne zauważenie. Zmiany mogą jednak powodować dyskomfort, szczególnie gdy są duże lub umiejscowione w miejscach utrudniających codzienne funkcjonowanie.
Rozpoznanie opiera się na badaniu klinicznym. U kobiet konieczne jest dokładne badanie ginekologiczne, które często obejmuje ocenę szyjki macicy. W niektórych przypadkach wykonuje się kolposkopię lub biopsję, by wykluczyć zmiany przednowotworowe. U wszystkich pacjentów wskazane jest także badanie okolicy okołoodbytniczej.
Metody leczenia
Leczenie kłykcin kończystych bywa wyzwaniem, ponieważ nie istnieje terapia gwarantująca całkowite wyleczenie wirusa HPV. Dostępne metody mają na celu usunięcie widocznych zmian i złagodzenie objawów.
Do leczenia miejscowego stosuje się preparaty nakładane bezpośrednio na zmiany, takie jak:
- Podofilotoksyna – substancja powodująca niszczenie zakażonych komórek,
- Imikwimod – lek stymulujący układ odpornościowy do walki z wirusem,
- Polifenon E – przeciwutleniacz pochodzący z zielonej herbaty, wykazujący działanie przeciwwirusowe.
W przypadku większych lub opornych zmian stosuje się metody zabiegowe, m.in.:
- krioterapię (zamrażanie ciekłym azotem),
- elektrokoagulację,
- laseroterapię,
- chirurgiczne usunięcie.
Po zakończeniu leczenia niezbędne są regularne kontrole, ponieważ kłykciny mogą nawracać nawet u 20-40% pacjentów.
Zapobieganie
Najskuteczniejszą metodą ochrony przed zakażeniem HPV, a co za tym idzie przed kłykcinami kończystymi, są szczepienia przeciw HPV. Ponadto ważne jest stosowanie prezerwatyw podczas kontaktów seksualnych oraz unikanie ryzykownych zachowań seksualnych.
Artykuł sponsorowany
